Keiki en Bane

Laos – 7 jaar is ze, Keiki, als ze op een dag vanuit school naar huis loopt. Ze hebben les gehad in literatuur en dans vanmorgen, en ze is blij dat ze naar huis mag, want het wordt een bloedhete dag vandaag. Het is midden in de droge warme tijd, wat betekent temperaturen van 40 graden eerder regel dan uitzondering zijn. De straten in haar dorp veranderen in stoffige zandwegen. Ze loopt samen met haar vriendje Bane, die een jaar ouder is dan zij.

De slippers die ze draagt zijn net iets te groot, waardoor ze bijna struikelt over iets wat uit het zand steekt, aan de rand van de weg. Soepel zakt ze door haar knietjes, en bekijkt het object dat haar bijna onderuit heeft doen gaan. Ze veegt wat zand en klei opzij, en roept met een schel geluid haar vriendje Bane, die al door was gelopen. Hij gebaart druk dat hij geen zin heeft in wat ze daar ook heeft, en loopt door richting huis.

Keiki echter, ziet ijzer. En ijzer betekent geld! Oud ijzer verhandelen is een veel voorkomende manier om geld te verdienen voor kinderen, dat zij vervolgens aan hun ouders geven. Gretig veegt ze meer en meer zand, modder en klei van het object af, en tot haar grote blijdschap blijkt het een enorm ding te zijn! Dat gaat zeker 100.000 KIP opleveren!

Laos

Vanaf 1964 is Laos gedurende negen jaar lang, met een gemiddelde van 1 vliegtuiglading per 8 minuten, non stop gebombardeerd door de VS. Meer dan 270 miljoen clusterbommen. De aanleiding voor deze bombardementen waren angst dat het communisme zich uit zou breiden én om de aanvoerroute voor de Vietcong ontoegankelijk te maken. Het geeft Laos de twijfelachtige ‘eer’ het meest gebombardeerde land ter wereld te zijn. Geschat wordt dat tijdens deze zogenaamde ‘secret war’ zo’n 80 miljoen bommen niet zijn afgegaan, wat het land nog steeds extreem onveilig maakt. Er liggen dan dus ook daadwerkelijk actieve bommen op bijvoorbeeld de wegen tussen huizen en scholen, waarover kinderen zich dagelijks verplaatsen.

Nadat de oorlog is afgelopen zijn er meer dan 20.000 mensen (tijdens meer dan 50.000!) overleden of ernstig gewond geraakt door deze bommen. En nog steeds raken er juist in de arme delen van Laos wekelijks mensen gewond, of overlijden doordat er onverwacht een bom afgaat. Een vuur maken, werken op het land, spelen met een ‘bombie’, het kan allemaal een aanleiding zijn voor het tot ontploffing komen van een bom. Maar een groot deel van de slachtoffers zijn echter kinderen, omdat metaal kan worden verkocht of kan worden omgesmolten voor praktische voorwerpen.

We zijn in Laos! Wederom een land met een extreem beladen (recente) geschiedenis, en dat is natuurlijk van invloed op het land. Onveilig agrarisch gebied betekent dat je niet zomaar overal kunt verbouwen, wat van invloed is op de welvaart. Onze reis hier is gestart in Vientiane, waar we het COPE Visitor Center hebben bezocht. Een kleine expositie over dit stuk van de geschiedenis, en de enorme invloed die het nog steeds op het land heeft.

Met de huidige (financiële) middelen en mensen die de bommen opruimen, duurt het nog 2000 jaar voor Laos ‘schoon’ is. 2000 jaar! In 2008 is gelukkig door een groot aantal landen een door Noorwegen geïnitieerd verdrag getekend, dat het gebruik van clustermunitie verbied. Een aantal grootmachten (o.a. VS, Rusland, India, Israël en China) tekenden echter niet, waardoor dit soort situaties helaas nog niet tot het verleden behoren. Onvoorstelbaar en zo verdrietig als je een ethische, empathische en oprechte blik werpt in de realiteit van de impact van deze clusterbommen. Maar wie weet ooit. Ik blijf (graag) een naïeve dromer…

Documentaire. 

Hieronder een klein stuk van de aangrijpende documentaire die gedraaid werd in het COPE visitor Centre. Bomb Harvest Documentary. Hartverscheurend als je de angst en paniek ziet (in de volledige documentaire) bij de ouderen, als een bom tot ontploffing wordt gebracht om het gebied veiliger te maken.

Tweet